Polski Edison spod Krosna na XIX PFNiS

W ramach tegorocznego Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki Uniwersytet w Białymstoku zaprosił na projekcję nagrodzonego na festiwalu filmowym w Toronto filmu dokumentalnego JAN SZCZEPANIK. ARTYSTA WYNALAZKU. Po filmie publiczność mogła spotkać się ze scenarzystką i narratorką filmu dr Moniką Koperską, chemiczką, niezwykłą popularyzatorką nauki. 

Do auli im. Janusza Korczaka na Wydziale Nauk o Edukacji przyszli uczniowie:  I, IV i VII LO w Białymstoku, Zespołu Szkół Handlowo-Ekonomicznych, Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących im. S. Staszica z Oddziałami Integracyjnymi oraz Szkoły Podstawowej nr 20. Dotarli do nas także m.in. edukatorzy z Epicentrum Nauki w Białymstoku.  Było wspólne eksperymentowanie i sprawdzanie jak działa kolorymetr, były rozmowy o nauce, „nudnych” naukowcach, nauczaniu chemii, zapomnianych wynalazcach, rozpoznawaniu kolorów i chemii konserwatorskiej.  Specjalistką od chemii konserwatorskiej jest właśnie dr Monika Koperska. To absolwentka Wydziału Chemii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Université des Sciences et Technologies w Lille. Koperska obecnie pracuje nad stworzeniem „Wirtualnego Muzeum Zapomnianych Naukowców”. Komunikacja naukowa jest jej pasją, była jednym z czterech naukowców prezentujących osiągnięcia polskiej nauki w „Potyczkach Naukowców” na kanale Planete + oraz współprowadzącą program „Wynalazcy przyszłości” na Canal + Discovery. Teraz tworzy siódmy sezon serii „Kopernik była kobietą” dla Super Polsatu. W 2012 roku zdobyła główną nagrodę FameLab w międzynarodowym konkursie na popularyzatora nauki, później zajęła drugie miejsce w International FameLab. O sobie mówi, że lubi być społecznikiem – w 2016 założyła Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki, którego celem jest budowanie społeczeństwa opartego na wiedzy.

Brawami nagrodzony został dzisiaj film o Janie Szczepaniku. Szczepanik nazywany jest „polskim Edisonem” i „Leonardem da Vinci z Galicji”. Był pierwszą osobą, która przełożyła optyczny obraz na małe fragmenty porównywalne do dzisiejszych pikseli. Jako pierwszy przesłał prymitywny obraz na odległość za pomocą linii telefonicznej. Opatentował też system rejestracji i odtwarzania filmu, który bazuje na 3 kolorach podstawowych: czerwonym, zielonym i niebieskim (RGB). Jan Szczepanik we współpracy z dwoma innymi wynalazcami, Mikołajem Reisserem i Kazimierzem Żegleniem wymyślił tkaninę jedwabną, która była w stanie zatrzymać kule z pistoletu. Dzięki niej, stworzył w roku 1902 pierwszą kamizelkę kuloodporną wykonaną całkowicie z tkaniny. Podobnego materiału używano następnie do hamowania promów kosmicznych. Wynalazca ma na swoim koncie około 100 patentów zarejestrowanych w Polsce, Wielkiej Brytanii i Niemczech.

 Projekcja filmu JAN SZCZEPANIK. ARTYSTA WYNALAZKU i spotkanie z dr Moniką Koperską współfinansowane były ze środków Prezydenta Miasta Białegostoku.