Wydział Historii

Wykład ukazuje, jak zwierzęta były postrzegane w japońskiej sztuce, kulturze i symbolice. Uczestnicy poznają zarówno realne, jak i fantastyczne stworzenia obecne w sztuce i tradycji Kraju Kwitnącej Wiśni. Ważnym elementem są yōkai – duchy i demony pełniące funkcje podobne do istot ze słowiańskiego folkloru, łączące świat ludzi i natury. Szczególną uwagę poświęcono lisom (kitsune), które według wierzeń potrafiły przybierać ludzką postać i były zarazem psotne, jak i uduchowione. Drugim bohaterem wykładu jest pies (inu), symbol wierności i odwagi, obecny zarówno w legendach, jak i w słynnej historii Hachikō. Całość uzupełnią przykłady od drzeworytów ukiyo-e po współczesne animacje, ukazujące bogactwo japońskiej wyobraźni i jej związki z lokalnymi motywami.

Forma zajęć: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole), on-line
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: mgr Julia Polcyn
Kontakt: j.polcyn@uwb.edu.pl

Wykład poświęcony bardzo słabo znanym w Polsce wydarzeniom z dziejów Chin. Mowa będzie o schyłkowym okresie rządów mandżurskiej dynastii Qing: od powstania Yihetuanów (w Polsce zwykle określanych jako „bokserzy”) z lat 1900-01 do tzw. rewolucji Xinhai, która wybuchła w 1911 r. i doprowadziła do upadku monarchii.

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr hab. Grzegorz Zackiewicz, prof. UwB
Kontakt: g.zackiewicz@uwb.edu.pl

Wykład poświęcony jednemu z nurtów modnej ostatnio „historii” alternatywnej. Punkt odniesienia stanowią popularne i poczytne publikacje o sojuszu polsko-niemieckim, rzekomo możliwym do realizacji w 1939 r. i mogącym stanowić alternatywę dla tragicznego dla II Rzeczypospolitej konfliktu. Wykład zawiera omówienie motywów oraz spekulacyjnych mechanizmów konstruowania tego rodzaju „teorii”, ich sprzeczności z fundamentalnymi zasadami naukowymi, a także reperkusji, jakie tego rodzaju spekulacje wywołują nie tylko w naukach historycznych, ale także w polityce międzynarodowej.

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 45 minut
Osoba prowadząca: dr Tomasz Wesołowski
Kontakt: twesolowski@uwb.edu.pl

Wykład poświęcony zapoczątkowanej w okresie „pieriestrojki” (przełom lat 80/90 XX w.) i trwającej do dziś dyskusji historyków, jaką wywołała publikacja wyników prac tzw. komisji gen. Kriwoszejewa. W rezultacie prac tej komisji po raz pierwszy w historii Związku Sowieckiego zostały ujawnione szczegółowe dane o monstrualnych stratach osobowych, jakie Armia Czerwona poniosła w latach 1941 –1945 (przeszło 11 mln poległych i zmarłych oraz zaginionych, 18 mln rannych i chorych). Wykład zawiera omówienie motywów ukrywania oraz fałszowania informacji o stratach przez władze Związku Sowieckiego, okoliczności ich ujawnienia, trwających do dziś dyskusji o ich wiarygodności, a także prezentację wybranych danych statystycznych.

Forma: wykład           
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr Tomasz Wesołowski
Kontakt: twesolowski@uwb.edu.pl

Według przekonania wyrażanego w literaturze Polska miała szansę uniknąć katastrofy we wrześniu 1939 r. Jak było w rzeczywistości? Czy były szanse na wygraną militarna i polityczną?

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr hab. Krzysztof Buchowski, prof. UwB

Co sprawiło, że w XX w. Litwini i Polacy zwrócili się przeciwko sobie? Jak zmieniały się państwowe relacje polsko litewskie i jak wyglądają w pierwszych dziesięcioleciach XXI w.

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr hab. Krzysztof Buchowski, prof. UwB

Rzeczpospolita Obojga Narodów pogrążona jest w bezkrólewiu po śmierci ostatniego Jagiellona. Zbliża się pierwsza wolna elekcja w historii. Który z kandydatów obejmie tron? Losy królestwa spoczywają w Twoich rękach!
Wciel się w rolę szlachcica, magnata lub pretendenta do tronu i rozegraj pełną intryg i negocjacji kampanię wyborczą. Szafuj obietnicami, zdobywaj wpływy i przekonuj elektorów, by poparli Twoją kandydaturę. Twórz sojusze, pakty i intrygi – sprawdź, czy Twoja strategia pozwoli Ci zdobyć koronę!
Podczas gry nie tylko przeżyjesz emocjonującą rozgrywkę, ale także poznasz mechanizmy pierwszych wolnych elekcji i narodziny polskiej demokracji szlacheckiej.

Forma: Grupowa gra RPG (minimum 15 uczestników, maksimum 50)
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole)
Czas trwania: 90 min.
Osoba prowadząca: dr Ewa Kaźmierczyk, mgr Monika Kozłowska-Szyc

Wykład przedstawia rzeczywistość życia codziennego szlachty polskiej w XVII wieku, z uwzględnieniem ogromnego zróżnicowania majątkowego i społecznego tego stanu. Omawia różnorodne zajęcia i obowiązki szlachty – od zarządzania majątkiem ziemskim, przez udział w życiu politycznym i karierę wojskową, po pracę w administracji czy działalność gospodarczą. Prezentacja pokazuje także mniej typowe dla tego stanu aktywności, takie jak handel, rzemiosło, przestępczość czy praca fizyczna.

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole), on-line
Czas trwania: 45 minut
Osoba prowadząca: dr Ewa Kaźmierczyk
Kontakt: e.kazmierczyk@uwb.edu.pl 

Prezentacja omawia sytuację młodzieży zamieszkującej staropolskie wsie. Uwaga skupiona jest w nim na kwestiach demograficznych (ryzyko zgonu lub zostania sierotą, liczba rodzeństwa, wiek usamodzielniania się) oraz społeczno-gospodarczych (wykonywane prace, szansa na chodzenie do szkoły, oczekiwania stawiane przed młodzieżą). Podstawę źródłową stanowią zaś spisy ludności, metryki, akta spraw sądowych).

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole), on-line
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr Radosław Poniat
Kontakt: r.poniat@uwb.edu.pl 

Opowieść o tym, skąd czerpiemy wiedzę o mitach greckich – o tekstach literackich, mitograficznych i ikonografii mitu.

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole), on-line
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr hab. Tomasz Mojsik, prof. UwB

 Wprowadzenie do najważniejszych zagadnień związanych z mitem greckim i gatunkami podobnymi (legenda, bajka).

Forma: wykład
Miejsce: zajęcia stacjonarne (uczelnia lub w zainteresowanej szkole), on-line
Czas trwania: 45 min.
Osoba prowadząca: dr hab. Tomasz Mojsik, prof. UwB

Jak zbudowane są fake newsy i jak je zidentyfikować? Jak bronić się przed dezinformacją obecną w mediach społecznościowych? Czy fake newsy są dla nas groźne? Na te pytania uczniowie uzyskają odpowiedzi podczas warsztatów, przybliżających zasady  tzw. fact-checkingu.

Forma: warsztaty
Czas trwania: 45 min.
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole)
Osoba prowadząca: mgr Paweł Gawryluk, mgr Justyna Sikorska

Skąd wywodzą się Żydzi. Czy żydzi (pisani z małe litery) i Żydzi (z wielkiej litery to zawsze oznaczało to sam? Co to jest diaspora żydowska? Kim są żydzi aszkenazyjscy i sefardyjscy? Osadnictwo żydowskie w Polsce: rozkwit  i kres historii polskich Żydów.

Forma: wykład
Czas trwania: 45 min.
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole)
Osoba prowadząca: dr hab. Krzysztof Buchowski, prof. UwB
Kontakt: k.buchowski@uwb.edu.pl

Wykład dedykowany głównie młodzieży białostockiej i służący pogłębieniu jej świadomości historycznej. Opowiada o wielokulturowej przeszłości miasta, specyfice  i losach społeczności żydowskiej, jej wkładzie w  rozwój Białegostoku. Dotyka  także problemu współczesnej pamięci historycznej.

Forma: wykład
Czas trwania: 45 min.
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole)
Osoba prowadząca: dr hab. Joanna Sadowska, prof. UwB
Kontakt: sadowska@uwb.edu.pl

Zapraszamy na wyjątkową podróż w głąb historii Rzeczypospolitej szlacheckiej, inspirowaną dwoma sezonami serialu „1670”. W trakcie wykładu przyjrzymy się wybranym aspektom życia codziennego, zwyczajom oraz realiom funkcjonowania szlachty i pańszczyźnianych chłopów.
Postaramy się odpowiedzieć na pytania: Czy Maciej to naprawdę „swój chłop”? Czy marsz równości wyznań mógł się odbyć w drugiej połowie XVII stulecia? Co można było przywieźć z tureckich wojaży? Jak wyglądał pogrzeb magnata i dlaczego takie ceremonie przyciągały tłumy niczym współczesne festiwale? A także: czy bogaty i umyty Bogdan mógł uchodzić za dobrą partię na siedemnastowiecznym rynku matrymonialnym?
Zgłębiając te tematy, zanurzymy się w bogactwo kulturowe i społeczne epoki, starając się zrozumieć zjawiska, które ukształtowały oblicze Polski XVII wieku – czasem z przymrużeniem oka, a czasem z pełną powagą historycznego namysłu.

Forma: wykład
Czas trwania: 45 min.
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole), zajęcia on-lie
Osoba prowadząca: mgr Monika Kozłowska-Szyc
Kontakt: m.kozlowska-szyc@uwb.edu.pl

W ostatnich latach ukazało się szereg publikacji popularnonaukowych, które nazywa się nurtem „historii ludowych”. Ich autorzy, rzadko będąc historykami, odwołują się do koncepcji niewolnictwa, która według nich najlepiej opisuje sytuację prawną i ekonomiczną ludności chłopskiej w okresie staropolskim. Celem wykładu jest ukazanie pozycji ludności wiejskiej w dawnej Polsce w szerszym kontekście społecznym, a także przedstawienie podstawowych źródeł dotyczących dziejów chłopów. Krytycznej analizie poddane zostanie również użycie modelu „niewolnictwa” w kontekście dziejów historii Polski.

Forma: wykład
Czas trwania: 45 min.
Miejsce: zajęcia stacjonarne (na uczelni lub w zainteresowanej szkole)
Osoba prowadząca: dr hab. Piotr Guzowski, prof. UwB
Kontakt: guzowski@uwb.edu.pl